-
Period: 8000 BCE to 4000 BCE
Neolitoa
Neolitoan homo sapies gizakiak garatu ziren, eta nomadak izateatik sedentario izatea pasatu ziren. Garai orretan hasi ziren agrikultura eta nekazaritza lantzen, eta horri esker ondo elikatzen ziren. Ere hasi ziren zeramika lantzen, adibidez zeramikarekin etxeak, utensilioak... egiten zituzten; arteaz hitzetin gaudez ere hasi ziren marrazketarekin, haien etxetan, edo arroketan marrazten zuten. -
Period: 6000 BCE to 539 BCE
Mesopotamia
Mosopotamia izan zen lehen hiria idazketarekin hasi zirena, eta haien idazketa kuniformea deitzen zen; ez dakigu zergaitia, baina gero egipto idazten hasi zenean ez zuen mesopotamiaren idazketa berdina hartu, eta egiptoren idazketa hieroglifikoa zen. -
Period: 3150 BCE to 525 BCE
Egipto
Egipto izan zen 2.hiria idazketa asmatu zuena, haien idazkera hielogrifikoa deitzen zen. Egipto 3 klase sozialetan banantzen zen: Faraoiak ziren botere guztia zuten pertsonak. Nobleek hirietan bizi ziren eta nekazaritzan, abeltzaintzan... lan egiten zuten. Esklaboak hiriaren kampotik bizi ziren, eta bezte batzuk faraoien etxeetan, faraoiei etxeko zereginak egiteko. Datu batzuk:
politeistak ziren, hau da jainko-jainkosa askorengan zinezten zuten. Haien animali sakratua katua zen. -
Period: 1200 BCE to 323 BCE
Grezia
Grezian Hiri handietan bizi ziren, hiriak harresis inguratuta zeuden. Hiria 4 zatitan bananduta zegoen: Etxebizitzak tenpluak, harresiaren kanpoan ( hor esklabuak lan egiten zuten, soroak eta portuak zeuden ) eta azkenik zeuden denbora librearako anfitietroak, antzokiak... Grezian politeistak ziren, jainko bat baino gehiagotan zinesten zuten, oso religiosoak ziren, eta templuetara joaten ziren jainko-jainkosekin komunikatzeko. Grezian ez zegoen berdintasunik, nesken eta mutilen hartean. -
Period: 699 BCE to
Hominizazioa
Hominizazio prozezua da gizakiaren eboluzioa, orain dela 7 milloi urte hasi zen. Urteekin aldatzen joan gara gure beharren arabera. 4 aldaketa nagusi egon dira, Bipedismoa, Buruerraren edukiera handiagoa, Mailaezurrak eta hortz-haginak txikiagotzea eta Aurpegiaren neurria txikiagotzea. 6 ezpezie mota egon ziren gu baino lehen:
- Ardipithecus
-Australopithecus Afarennsis
-Homo Habilis
-Homo Erectus
-Homo Nearderthalensis
-Homo Sapiens -
Period: 6 BCE to 100 BCE
Metal-Aroa
Garai onetan, metala garatu zen, eta metala erabiltzen zuten haien ehiza, edo haien herria obetzeko. Metalarekin gauza asko sortu ziren adibidez: lanzak, espatak, abeltzaintzan hobeto lan egiteko tresnak, eskutuak, labeak, martilloak... -
Period: 2 BCE to 8000 BCE
Paleolitoa
Behe-paleolitoa: Duela 2milloi urte ordezkariak bizi ziren, oinarrizko antolamendua zuten. Janaria lortzeko ehizatzen zuten, eta emakumeek fruitu bilketan eta seme-alabak zaintzen aritzen ziren. Erdi-paleolitoa: Homo-sapiens eta neanthertalensis gizakia zegoen, haiek jateko ehizatzen zuten. Klima hor hotzagoa zen eta kobazuloetan bizi ziren ( klanetan ). Goi-paleolitoa: Homo-sapies sapiens gizakia agertu zen. Ibsietatik oso gertu bizi ziren, eta ez zeukaten kanpamendu finkorik. -
Period: to
Santimamiñe
Santimamiñe aztarnategi bat da, aztarnategi hau askondon topatu dezakezu. 1976.urtean topatu zuten, aztarnategi hau lagunen talde bat topatu zuen. Bere barruan ehunka margolan topatu dezakezu, adibidez, bisonteak, zaldiak...